راهکارهای اضطراری مدیریت بحران نقدینگی در صنعت هوانوردی و حمل‌ونقل هوایی ایران
بخش چهارم : مدیریت نقدینگی در شرکت‌های هواپیمایی ایران
قسمت سوم : مدیریت کروی پروازی

به گزارش پرتال حمل و نقل به قلم خلیل الله معمارزاده ، در ساختار هزینه‌ای یک شرکت هواپیمایی در ایران ، پس از بخش‌های تعمیر و نگهداری و سوخت ، هزینه‌های مرتبط با کروی پروازی (Flight Crew) ، بیشترین پتانسیل صرفه‌جویی هزینه‌ها را دارند . در بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی ایران ، هزینه‌های مربوط به کرو ، به‌ویژه در حوزه‌هایی همچون پرداختی‌های ناکارآمد، عدم توجه به پرداخت بر اساس داده‌های عملکردی مانند FDM ، هزینه‌های پردیوم و اقامت خارج از بیس ، هزینه‌های ایستایی در فرودگاه‌های خارج از بیس ، اتلاف ساعات Duty کرو به‌دلیل عدم هماهنگی‌های مربوط به OCC ، عدم برنامه‌ریزی صحیح آموزش کرو و گراند شدن‌های بی‌مورد کرو ، اعزام‌های D/H قابل اجتناب ، عدم برنامه‌ریزی‌های صحیح و بهینه سیمولاتور ، بی‌توجهی به تأمین ممکن ترجیحات کرو و حقوق انسانی شغلی آن‌ها در Offها ، حفظ تعادل بین زندگی شغلی و شخصی آن‌ها و ایجاد انباشتگی‌های خستگی و فرسودگی و در نتیجه کاهش ظرفیت و توان عملیاتی کرو ، Pairingها و Rotationهای ناهماهنگ با برنامه پروازی هواپیماها و بیس‌های کرو ، بهره‌وری پایین در استفاده از ساعات مجاز پروازی و حتی بهره‌برداری نادرست از مقررات جاری ، به شکلی غیرکارآمد رشد کرده است .

این در حالی است که با اصلاحات هوشمندانه و استفاده از الگوهای ساده بهره‌وری کرو ، می‌توان در این بخش صرفه‌جویی چشمگیری را بدون کاهش کیفیت عملیات یا ایمنی و حتی با افزایش مؤثر سطح رضایتمندی کروی پروازی رقم زد . تجربه‌ها نشان داده است به ازای هر ۱ درصد افزایش سطح رضایتمندی کروی پروازی ، تا ۲ درصد کاهش هزینه‌های کل و ۳ درصد افزایش درآمدهای عملیاتی را در شرکت‌های هواپیمایی شاهد هستیم . برعکس ، به ازای هر ۱ درصد کاهش سطح رضایتمندی کروی پروازی ، تا ۶ درصد افزایش هزینه‌های کل در شرکت‌های هواپیمایی ایران مشاهده می‌شود .

برای مدیریت نقدینگی از طریق مدیریت کرو در شرکت‌های هواپیمایی ایران ، می‌توان برنامه‌ها و محورهای ذیل را مدنظر قرار داد ؛ که طبیعی است محدود به این موارد نیز نمی‌شوند :

۱. نگاه داده‌محور به بهره‌وری کرو :

در خطوط هوایی پیشرو ، تحلیل‌های روزآمد بهره‌وری کرو بر اساس شاخص‌هایی نظیر Block Hours per Crew ، Duty Time Utilization ، Schedule Reliability و Fatigue Risk Index انجام می‌شود . در ایران ، به‌دلیل نبود سامانه‌های دیجیتال یکپارچه ، بسیاری از تصمیمات مربوط به زمان‌بندی کرو ، مبتنی بر تجربه‌های سنتی و تنظیمات دستی است .

راهکار فوری ، پیاده‌سازی سامانه‌های مدیریت منابع انسانی پروازی (Crew Rostering & Pairing Software) با الگوریتم‌های بهینه‌سازی عدد صحیح است ؛ که نه‌تنها بهره‌وری را افزایش می‌دهد ، بلکه از فرسایش نیروی انسانی جلوگیری می‌کند . این سیستم‌ها به‌راحتی در همان ساختارهای عملیاتی فعلی شرکت‌های هواپیمایی ایرانی ، بدون نیاز به شرکت‌ها و تأمین‌کنندگان خارجی قابل اجرا هستند . حتی می‌توان نظام پرداخت مبتنی بر عملکرد کروی پروازی را با شاخص‌های کلیدی عملکردی (KPI) و متناسب با استراتژی‌های هر شرکت طراحی کرد ، تا از طریق ساختار پرداختی‌ها بتوان رفتار عملیاتی را جهت‌دهی کرد .

۲. کاهش ایستایی و اقامت‌های غیرضروری کرو در ایستگاه‌ها :

بسیاری از کروهای پروازی ایرانی ، به‌دلیل ناهماهنگی بین جدول پروازی و واقعیت‌های عملیاتی ، دچار اقامت‌های طولانی در ایستگاه‌های پروازی می‌شوند . این مسئله ، علاوه بر افزایش هزینه اقامت ، موجب اتلاف منابع انسانی و کاهش روحیه کرو می‌شود . طراحی پروازهای رفت‌وبرگشتی (Turnaround Flights) در مسیرهای زیر شش ساعت و هماهنگ‌سازی دقیق Rotation بین هواپیما و کرو ، از راهکارهای مؤثر برای کاهش این هزینه‌هاست .

۳. بازنگری در مدل تخصیص کرو و خطوط پروازی (Pairing) :

در بسیاری از شرکت‌های ایرانی ، تخصیص کرو هنوز به‌صورت دستی و بدون بهره‌گیری از مدل‌های بهینه‌سازی انجام می‌شود . استفاده از الگوریتم‌های هوشمند (Crew Pairing Optimization) می‌تواند بیکاری‌های بین پرواز ، زمان‌های بلااستفاده ، تعداد تغییرات روزانه و تکرار مسیرهای خسته‌کننده را به حداقل برساند .

۴. سیاست‌های بهره‌ورانه‌تر در پرداخت‌ها :

در برخی شرکت‌ها ، پرداخت‌های ناکارآمد بدون ارتباط منطقی با بهره‌وری واقعی انجام می‌شوند . پیاده‌سازی سیاست‌های پرداخت بر مبنای عملکرد واقعی و صحیح پروازی و در نظر گرفتن مشوق‌های هوشمند مبتنی بر شاخص‌های بهره‌وری (و نه صرفاً ساعات پرواز بالا) ، باعث کنترل هزینه‌ها و افزایش انگیزه نیروهای متعهد خواهد شد .

۵. آموزش و هزینه‌های پنهان آن در ساختار کروی پروازی :

یکی از جنبه‌های مهم اما کمتر دیده‌شده در ساختار هزینه‌ای کروی پروازی ، هزینه‌های آموزشی مداوم برای حفظ صلاحیت پروازی (Validity) است . برخلاف خطوط هوایی بین‌المللی که در آن‌ها سهم هزینه‌های آموزشی به‌طور متوسط تنها ۱۰ تا ۲۰ درصد است ، در صنعت هوانوردی ایران ، به‌دلیل وابستگی به سیمولاتورهای خارجی، تایپ ریتینگ ، تمدید صلاحیت‌ها ، هزینه‌های اقامت ، ارز و دوره‌های بازآموزی خارج از کشور ، این سهم به‌طور میانگین به ۴۰ درصد می‌رسد ؛ در حالی‌که حقوق و مزایا تنها ۶۰ درصد از هزینه‌های کرو را شامل می‌شود .

این نسبت ، ناشی از پایین بودن سطح عمومی دستمزدها و بالابودن هزینه‌های دلاری آموزشی است . در نتیجه ، توسعه زیرساخت‌های آموزش داخلی ، سرمایه‌گذاری در شبیه‌سازهای بومی و مذاکره برای قراردادهای آموزشی منطقه‌ای ، می‌تواند راه‌حلی پایدار و مؤثر برای کاهش هزینه‌های این بخش باشد .

۶. ارتباط مؤثرتر بین برنامه‌ریزی ناوگان و کرو :

هرگونه اختلال در ناوگان (اعم از تأخیر تعمیرات ، جابه‌جایی هواپیما یا زمین‌گیری) ، مستقیماً بر برنامه‌ریزی کرو تأثیر می‌گذارد . یکپارچگی داده‌ها بین واحدهای مهندسی ، OCC و دپارتمان کرو ، از طریق سامانه‌های عملیاتی یکپارچه ، مانع از تضادهای برنامه‌ای ، هزینه‌های اضافی و سوءتفاهم‌های عملیاتی می‌شود .

بارها از نزدیک شاهد بوده‌ام که یک اقدام یکسان مانند زمان‌بندی ، در سه بخش به‌صورت تکراری انجام می‌شود که منجر به به‌کارگیری حدود ۱۲ نفر پرسنل مازاد و ایجاد پیچیدگی‌ها و تعارض‌های کاری در یک شرکت شده، و در نهایت هزینه‌های بسیار سنگین جاری به‌دنبال داشته است .

۷. استفاده از مدل‌های منعطف قراردادهای کرو در دوران بحران :

در برخی کشورها و حتی در ایرلاین‌های منطقه‌ای ، هنگام بحران‌های مالی از قراردادهای شناور استفاده می‌شود؛ از جمله مدل‌های مبتنی بر ساعت پروازی ، قراردادهای فصلی و نظام بازخرید مقطعی .

بازنگری در ساختار قراردادی کرو ، با مشارکت اتحادیه‌های صنفی ، می‌تواند به‌عنوان ابزاری انعطاف‌پذیر برای حفظ نقدینگی ، بدون اخراج نیرو ، عمل کند . همچنین سازمان هواپیمایی کشوری می‌تواند سازوکاری پیش‌بینی کند تا سامانه مدیریت کرو بین شرکت‌های هواپیمایی یکپارچه باشد ، به‌نحوی‌که شرکت‌ها بتوانند کروهای عملیاتی خود ، به‌ویژه معلم‌ها را با یکدیگر تبادل کنند . این رویکرد ، اطلاعات لاگ کرو را قابل اتکاتر می‌سازد ، نظارت را تسهیل می‌کند و هزینه‌ها را کاهش می‌دهد .

۸. استقرار سیستم Bidding برای تبادل مجاز برنامه‌های پروازی بین کرو :

این سیستم علاوه‌بر افزایش سطح رضایتمندی کرو ، تجربه‌ها نشان داده که منجر به کاهش هزینه‌های مرتبط با کروی پروازی می‌شود.

۹. به‌کارگیری اتوماسیون در برنامه‌ریزی کرو :

اتوماسیون ، علاوه‌بر کاهش فشار بار کاری کارکنان تنظیم برنامه عملیات پرواز ، می‌تواند عدالت توزیعی ساعات و مسیرهای پروازی را بر اساس سیاست‌های هر شرکت پیاده‌سازی کند .

۱۰. توجه به واحد آموزش کرو به‌عنوان منبع درآمد :

واحد آموزش کرو می‌تواند منبع درآمدی مناسب برای شرکت‌های هواپیمایی باشد . با طراحی سازوکارهایی مشابه لیگ‌های حرفه‌ای ورزشی ، این بخش می‌تواند به‌عنوان یک کسب‌وکار مستقل و جدی با درآمد ارزی، مدنظر قرار گیرد .

در شرایط فعلی ، شرکت‌های هواپیمایی ایران باید در حوزه‌ی مدیریت کروی پروازی ، از ساختار سنتی مبتنی بر روزمرگی و تکرار ، به‌سمت بهره‌وری داده‌محور ، تصمیم‌سازی الگوریتمیک و قراردادهای منعطف حرکت کنند . برخلاف تصور عمومی ، صرفه‌جویی در این بخش نه‌تنها موجب افت کیفیت یا کاهش ایمنی نمی‌شود ، بلکه با شفافیت ، مشارکت و بهره‌گیری از فناوری ، می‌تواند به افزایش انگیزه ، ثبات و رضایت شغلی کروهای پروازی نیز منجر شود .

منتظر حضور شما در پیج اینستاگرام iranway هستیم