رقابت خاموش در عمق شنهای عربستان / کانال سلمان ابزار جدید نبرد ژئوپلیتیکی با ایران
به گزارش پرتال حمل و نقل به قلم سیدعلی سیدصدر ، پروژه کانال سلمان ، یکی از طرحهای بزرگ و راهبردی عربستان سعودی و امارات در منطقه غرب آسیا است که با هدف تضعیف حوزه نفوذ ایران و تغییر ژئوپلیتیک منطقه طراحی شده است .
این کانال به طول تقریبی ۹۵۰ کیلومتر ، خلیج فارس را به شمال خلیج عدن در دریای سرخ متصل میکند و از استان شرقی عربستان عبور میکند که قلب زیرساختها و منابع نفتی حیاتی این کشور است .
با ساخت این کانال ، عربستان سعودی میکوشد وابستگی خود به تنگه هرمز را به حداقل برساند و مسیر ترانزیتی جدیدی برای صادرات نفت و کالاها ایجاد کند که علاوه بر کاهش خطرات ژئوپلیتیکی ، موجب صرفهجویی زمانی و کاهش هزینههای حمل و نقل میشود .
جزئیات پروژه و اهداف
- طول کانال : حدود ۹۵۰ کیلومتر
- مسیر : از خلیج فارس به دریای سرخ از طریق استان شرقی عربستان
اهداف اصلی :
- دور زدن تنگه هرمز که تحت تاثیر شدید نیروهای ایران است
- کاهش وابستگی به مسیر دریایی پرخطر تنگه هرمز
- افزایش امنیت صادرات نفت و سایر کالاها برای کشورهای حاشیه خلیج فارس (عربستان ، قطر ، امارات ، کویت)
- توسعه اقتصادی و ایجاد زیرساختهای لجستیکی جدید در استان شرقی عربستان
- ایجاد فرصتهای شغلی و تشکیل شهرها و صنایع جدید در مسیر کانال
- اجرای چشمانداز توسعه ۲۰۳۰ عربستان و تحقق اقتصاد متنوع و قوی
عملیات و فرایند اجرایی
طرح کانال سلمان برای اولین بار پس از توافق هستهای ایران (برجام) در سال ۲۰۱۵ مطرح شد و از آن زمان به عنوان پروژهای حیاتی برای استراتژی منطقهای عربستان و امارات در نظر گرفته شده است .
با توجه به اهمیت اقتصادی و استراتژیکی ، مراحل طراحی ، ساخت و زیرساختهای مربوط به کانال به صورت گسترده در حال پیشرفت هستند ، اگرچه چالشهای مربوط به مسائل لجستیکی ، تامین مالی و شرایط ژئوپلیتیکی منطقه نیز وجود دارد .
پروژه به خصوص روی توسعه زیرساختهای بندری ، ایجاد مسیرهای حمل و نقل سریع و امن و زمینهسازی برای صنایع مرتبط سرمایهگذاری کلانی میکند .
هزینه و سرمایهگذاری
هزینه دقیق پروژه به دلیل گستردگی و پیچیدگی آن متفاوت برآورد شده ، اما بودجه چند میلیارد دلاری برای این پروژه در نظر گرفته شده است .
سرمایهگذاریها از سوی دولت عربستان تحت مدیریت بن سلمان هدایت میشود و بخشی از برنامه بلندمدت اقتصادی تهران ۲۰۳۰ و کمتر کردن وابستگی به صادرات نفت از طریق تنگه هرمز است . افزون بر هزینه ساخت کانال ، هزینههای مربوط به عملیات لجستیکی ، امنیتی و توسعه زیرساختها نیز قابل توجه است .
ملاحظات لجستیکی و ژئوپلیتیکی
- منطقه خلیج فارس و تنگه هرمز نقطه استراتژیک و حساس در حمل و نقل جهانی نفت است که همواره تنشهای ژئوپلیتیکی بر آن سایه افکنده است .
- کانال سلمان با عبور از خاک عربستان و دور زدن تنگه هرمز ، موجب کاهش ریسک سیاسی و نظامی در حمل و نقل نفت و کالا میان خلیج فارس و دریای سرخ میشود .
- این پروژه رقابت و نیروی ژئوپلیتیکی ایران در منطقه تنگه هرمز را کماثر میکند و به افزایش نفوذ عربستان و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس منجر خواهد شد .
- توسعه این کانال موجب بهبود لجستیکی در منطقه میشود و میتواند نقش مهمی در تأمین امنیت انرژی و تجارت بینالمللی ایفا نماید .
اهمیت استراتژیک و آیندهپژوهی
کانال سلمان علاوه بر اهمیت اقتصادی ، یک ابزار ژئوپلیتیک مهم برای عربستان سعودی به شمار میآید که به دنبال تقویت موقعیت سیاسی و امنیتی خود در منطقه است . این پروژه موفقیت چشمانداز ۲۰۳۰ را در کاهش وابستگی به اقتصاد نفتی تضمین میکند و همچنین کمک خواهد کرد که عربستان به یک هاب لجستیکی و اقتصادی در شرق مدیترانه و خاورمیانه تبدیل شود . پروژه از این لحاظ نیز دارای اهمیت است که میتواند مسیر کریدورهای ترانزیتی جدیدی به اروپا و آفریقا باز کند و جایگاه منطقه را در تجارت جهانی ارتقا دهد .
گردآوری و تالیف : سید علی سید صدر
منتظر حضور شما در پیج اینستاگرام iranway هستیم
