آغاز شکلگیری ابرکریدور آسیایی ؛ ایران در مرکز اتصال ریلی چین ، پاکستان و ترکیه
به گزارش پرتال حمل و نقل ، با نزدیکتر شدن همکاریهای ریلی ایران ، پاکستان ، ترکیه و چین ، قاره آسیا در آستانه شکلگیری یک ابرکریدور تاریخی قرار گرفته است ؛ مسیری که میتواند زمان و هزینه جابهجایی کالا بین جنوب آسیا ، غرب آسیا و اروپا را دگرگون کند و ایران را به نقطه ثقل تجارت زمینی شرق و غرب بدل سازد .
قاره آسیا در آستانه تجربه تحولی تازه در نقشه حملونقل خود قرار دارد . همکاری فزاینده میان ایران ، پاکستان و ترکیه در چارچوب کریدور ریلی اسلامآباد – تهران – استانبول (ITI) و امکان پیوند آن با پروژه اقتصادی چین – پاکستان (CPEC) نوید شکلگیری ابرکریدوری را میدهد که از اقیانوس هند تا اروپا امتداد مییابد .
اخیرا نیز در کنفرانس اسلامآباد مقرر شد که از دسامبر ۲۰۲۵ (اواسط آذر) ، ماهی یک بار قطار ITI روانه شود . کریدور ITI با طولی نزدیک به ۶۵۰۰ کیلومتر ، از اسلامآباد آغاز میشود ، از کویته و زاهدان عبور میکند ، تهران و تبریز را پشت سر میگذارد و از مرز رازی وارد خاک ترکیه میشود . این مسیر که از دههها پیش در اسناد سازمان همکاری اقتصادی (ECO) مطرح بود ، اکنون در حال خروج از مرحله طرحهای کاغذی و ورود به فاز اجرایی است .
احیای این خط ریلی در حالی پیگیری میشود که ایران در مرکز این معادله قرار گرفته است . بیش از دو هزار و ششصد کیلومتر از مسیر ITI از خاک ایران عبور میکند و با تکمیل پروژه راهآهن چابهار – زاهدان ، امکان اتصال مستقیم این مسیر به آبهای آزاد اقیانوس هند فراهم خواهد شد . در چنین شرایطی ، بندر چابهار میتواند به نقطه تلاقی دو کریدور ITI و CPEC تبدیل شود و نقشی کلیدی در انتقال بار از جنوب آسیا به غرب آسیا و اروپا ایفا کند .
بر اساس توافق جدید سه کشور در نشست اخیر اسلامآباد با حضور دبیرکل سازمان اکو ، مقرر شده است حداقل ماهی یک قطار باری در این مسیر تردد کند . هرچند ظرفیت بالفعل این کریدور هنوز فاصله زیادی با توان بالقوه پنج میلیون تنی سالانه دارد ، اما گامهای اخیر نشان از شکلگیری ارادهای جدید برای بهرهبرداری منظم از این مسیر دارد .
مزیت اصلی این شاهراه ریلی ، صرفهجویی قابلتوجه در زمان و هزینه حملونقل است . مسیر فعلی دریایی میان کراچی و مرسین ترکیه حدود ۴۵ روز طول میکشد ، اما با فعال شدن ITI ، همین مسیر میتواند تنها در ۱۲ تا ۱۴ روز طی شود .
چنین تحولی میتواند نقشه تجارت زمینی آسیا را متحول کرده و رقابتپذیری منطقه را در برابر مسیرهای اروپایی و دریایی افزایش دهد . با این حال ، مسیر توسعه بیچالش نیست . اختلاف عرض ریل میان ایران و پاکستان ، کمبود ناوگان در منطقه بلوچستان و ضعف زیرساختهای گمرکی در مرز میرجاوه از موانع مهم تحقق کامل این پروژه به شمار میروند .
کارشناسان معتقدند که اگر ایران بتواند منافع سه شریک دیگر یعنی چین ، پاکستان و ترکیه را به طور همزمان در این مسیر درگیر کند ، این کریدور نهتنها برای کشورمان یک منبع درآمد پایدار غیرنفتی ایجاد میکند ، بلکه ایران را در جایگاه راهبردی «پل زمینی آسیا» تثبیت خواهد کرد .
در صورت تحقق پیوند ITI و CPEC ، نقشه جدیدی از تجارت زمینی در قاره کهن ترسیم خواهد شد ؛ نقشهای که در آن ، ایران از حاشیه به مرکز بازمیگردد و چابهار به دروازه ورود شرق به غرب بدل میشود ؛ تولد یک ابرکریدور آسیایی که میتواند توازن ژئواقتصادی جهان را بازنویسی کند .
منتظر حضور شما در پیج اینستاگرام iranway هستیم
