راهآهن چابهار – زاهدان ؛ شریان راهبردی امید ، توسعه و پیوند شرق به جهان
به گزارش پرتال حمل و نقل ، راهآهن چابهار - زاهدان یکی از مهمترین پروژههای ترانزیتی و توسعهای شرق کشور وارد مرحلهای تازه شد ، مسیر ریلی که نه تنها حلقه اتصال بندر راهبردی چابهار به شبکه ریلی ایران را کامل میکند بلکه پلی برای پیوند آسیای میانه ، شبهقاره هند و کشورهای محصور در خشکی به آبهای آزاد و بازارهای جهانی خواهد بود .
پروژه راهآهن چابهار – زاهدان ، یکی از مهمترین طرحهای زیرساختی کشور در دهههای اخیر است ، طرحی که نه فقط از منظر مهندسی و حملونقل ، بلکه از حیث ژئوپلیتیک ، اقتصادی ، اجتماعی و حتی فرهنگی جایگاهی راهبردی در آینده جنوبشرق کشور دارد .
این مسیر ریلی ؛ چابهار را به عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران به عمق شبکه ریلی کشور متصل میکند و زمینهساز تحولی بزرگ در اتصال خشکیمحور ایران با بازارهای جهانی میشود .
چابهار در جنوب سیستان و بلوچستان در کناره آبهای آزاد دریای عمان و اقیانوس هند جایگاه ویژهای در معادلات تجاری و بینالمللی دارد ؛ برای سالها ، فقدان اتصال ریلی این بندر به مناطق داخلی مانع بزرگی در مسیر شکوفایی اقتصادی منطقه و بهرهبرداری از ظرفیتهای بندرگاهی و ترانزیتی آن بود که آغاز عملیات اجرایی راهآهن چابهار – زاهدان ، در واقع پاسخ ایران به این خلاء تاریخی و تلاشی برای بازکردن دروازهای تازه به سوی توسعه شرق کشور است .
در مجموع راه آهن زاهدان - ایرانشهر - چابهار به طول محور حدود ۶۳۴ کیلومتر و با احتساب خطوط ایستگاهها حدود۷۴۴ کیلومتر است که در هشت قطعه در حال اجراست که مسیر آن از چابهار آغاز شده، از کنار ایرانشهر ، خاش و سایر مناطق محروم جنوب شرق عبور کرده و به ایستگاه زاهدان میرسد ؛ شهری که خود حلقه اتصال راهآهن شرق به شبکه ملی محسوب میشود که در آینده ، این مسیر به خطوط راهآهن مشهد و از آن طریق به ترکمنستان ، افغانستان ، آسیای میانه و در ادامه به چین و روسیه متصل خواهد شد .
از منظر کارشناسان اقتصادی اهمیت راهبردی این مسیر در سه حوزه کاملاً قابل تحلیل است ، نخست از منظر ترانزیتی و اقتصادی ، راهآهن چابهار – زاهدان نقطه آغازین کریدور بینالمللی شمال – جنوب در سواحل جنوبی ایران خواهد بود بطوریکه بهجای عبور کالاها از بنادر جنوبی مانند بندرعباس که تحت تاثیر تحریمهای بینالمللی قرار دارد ، کشورهایی مانند هند ، افغانستان ، ترکمنستان ، ازبکستان، روسیه و حتی چین میتوانند از مسیر چابهار بدون دخالت مسیرهای حساس و پرفشار منطقه کالای خود را به اروپا ، قفقاز یا آسیای مرکزی منتقل کنند .
بندر چابهار به سبب جایگاه راهبردی خود خارج از خلیج فارس گزینهای مطمئن برای تجارت در دوران بیثباتی منطقهای تلقی میشود و همچنین کشورهای منطقه به شدت علاقهمندند از طریق این بندر به آبهای آزاد دسترسی پیدا کنند . پروژه اتصال ریلی چابهار به زاهدان ، بهنوعی تضمینی برای تحقق این آرمان منطقهای است .
همچنین از منظر دوم یعنی توسعه متوازن منطقهای ، راهآهن چابهار - زاهدان گامی اساسی در جهت برقراری عدالت جغرافیایی و توسعه پایدار جنوبشرقیترین نقاط کشور است ، مناطقی که سالها با چالشهای محرومیت ، کمبود اشتغال ، مهاجرت گسترده و فقر زیرساختی مواجه بودهاند اکنون در مسیر ریل قرار گرفتهاند .
اجرای این پروژه بزرگ در سالهای اخیر نه تنها منجر به ایجاد هزاران فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم شده بلکه به تدریج زیرساختهای مکملی مانند جادههای دسترسی ، مراکز خدماتی و شبکههای پشتیبانی را نیز در اطراف خود توسعه داده است . به بیان دیگر راهآهن چابهار - زاهدان فقط یک پروژه حمل و نقل نیست ، بلکه محور توسعهای است که بهمرور زندگی را به نقاط کمتر دیدهشده این سرزمین بازمیگرداند .
سومین و شاید مهمترین بُعد این پروژه قدرتنمایی ایران در شکلدهی به معادلات جدید منطقهای است ، در دورانی که نبرد برای ایجاد و کنترل کریدورهای تجاری میان قدرتهای منطقهای و جهانی به اوج رسیده ایران با بهرهبرداری از موقعیت ژئواستراتژیک خود قصد دارد نقش پل ارتباطی امن و مستقل را ایفا کند .
چابهار در رقابت مستقیم با بندر گوادر پاکستان میتواند به انتخاب نخست منطقه تبدیل شود ، از این منظر راهآهن چابهار – زاهدان تنها یک پروژه داخلی نیست ، بلکه بخشی از بازی بزرگتر ژئوپلیتیکی در خاورمیانه و آسیای جنوبی است .
با توجه به اهمیت فوقالعاده این پروژه ، منابع عظیم مالی برای پیشبرد آن اختصاص یافته است ، انتظار میرود در صورت تامین کامل منابع تا پایان سال ۱۴۰۴ کل مسیر به بهرهبرداری کامل برسد .
تاکید وزیر راه و شهرسازی بر اتمام پروژه تا پایان سال
وزیر راه و شهرسازی در این جلسه با تاکید بر ضرورت اتمام راهآهن چابهار - زاهدان تا پایان سال جاری ، راهکارهایی برای تامین مالی پروژه و رفع برخی چالشهای آن ، مطرح کرد .
فرزانه صادق در ادامه انتخاب قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا(ص) به عنوان پیمانکار این پروژه ملی را انتخابی درست دانست و گفت: با توجه به شرایط کشور از روشهای مختلف برای تامین بودجه این پروژه مهم اقدام خواهیم کرد . باید عزم خود را برای اتمام پروژه تا پایان سال جزم کنیم .
گفتنی است براساس مصوبه هیأت دولت در خصوص طرح توسعه شرق کشور و همچنین طرح توسعه سواحل مکران ، احداث راه آهن چابهار - زاهدان به طول حدود ۶۳۴ کیلومتر در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار گرفته است .
پروژه راهآهن چابهار - زاهدان با هدف ایجاد کریدور شمال - جنوب در شرق کشور و اتصال بندر شهید بهشتی چابهار به شبکه ریلی کشور و همچنین بهرهمندی از مزایای ترانزیت ریلی کشور ، از طریق اتصال آسیای میانه و افغانستان به آبهای آزاد اقیانوسی طراحی و عملیات اجرایی آن در سال ۱۳۹۲ آغاز شد .
احداث این خط ریلی در دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم بندی شده که از چابهار آغاز و پس از عبور از شهرهای نیکشهر ، ایرانشهر و خاش به شهر زاهدان منتهی میشود .
ارزش روز این پروژه ۱.۵ میلیارد دلار برآورد شده که بخش اول آن ، خط ریلی چابهار - نیکشهر به طول ۱۴۴ کیلومتر ، ۸۲ درصد پیشرفت دارد. بخش دوم این پروژه یعنی نیکشهر - ایرانشهر نیز با ۱۸۲ کیلومتر طول کلی به ۶۱ درصد رسیده است و بخش سوم ، ایرانشهر - خاش به طول ۱۵۱ کیلومتر دارای پیشرفت ۸۸ درصدی است .
منتظر حضور شما در پیج اینستاگرام iranway هستیم
