گزارش اقتصاد دریایی مطالعه جامع کشور چین
در سالهای اخیر ، دولت مرکزی و دولتهای محلی چین ، برنامههای جدی برای توسعه فناوریهای نوین دریایی ، ایجاد خوشههای صنعت دریایی نوظهور و توسعه مراکز تحقیقات دریایی را در دستور کار خود قرار دادهاند .
به گزارش پرتال حمل و نقل ، در سال ۲۰۲۲، اندازه اقتصاد دریایی چین در حدود ۱.۲۵ تریلیون دلار تخمین زده شده است که نسبت به سال گذشته ، ۱.۹ درصد افزایش داشته است . این امر اقتصاد دریایی چین را به یکی از بزرگترین اقتصادهای جهان تبدیل کرده است . رشد انفجاری چین در تمامی بخشهای اقتصاد دریا از جمله ظرفیت کشتیسازی ، ناوگان کشتیرانی تجاری ، صنایع شیلات ، فعالیتهای بندری ، گردشگری ساحلی و دریایی قابل مشاهده است . این رونق نشان از پتانسیل بالای این کشور در ارتقای اقتصاد دریایی و توسعه صنایع در این حوزه دارد . این موفقیتها نشان از توانایی و قدرت چین در جهت تحول و رشد اقتصاد دریای خود دارد .
در سالهای اخیر توسعه دریایی چین در مقیاس وسیع روبه رشد بوده است و دستاوردهای جدیدی در ساخت یک کشور دریایی قدرتمند حاصل شده است که آغازگر دوره جدیدی از توسعه دریایی این کشور است . شاخصهای رشد اقتصاد دریایی چین اساساً ثابت است . از سال ۲۰۱۷ ، شاخصهای اصلی رشد اقتصادی دریایی چین مانند تولید ناخالص اقیانوسی و ارزش افزوده صنایع بزرگ دریایی در چارچوب اهداف از پیش تعیین شده عمل میکنند . سهم اقتصاد دریایی در اقتصاد ملی چین به طور مداوم افزایش یافته است . این در حالی است که در حال حاضر ، اقتصاد جهانی از نرخ رشد پایین رنج میبرد که نرخ رشد اقتصاد دریایی چین را نیز تحت تأثیر قرار داده است . نرخ رشد اقتصاد دریایی چین ، از سال ۲۰۱۹ کاهش یافته است . اما همچنان در مقایسه با سایر بخشهای اقتصادی شاهد نرخ بالایی از رشد است .
وضعیت اقتصاد ساحلی چین
در سال ۲۰۱۹ ، کل تولید ناخالص داخلی چهارده واحد اداری استانی ساحلی (به استثنای هنگکنگ ، ماکائو و تایوان) از ۵۲ تریلیون یوان فراتر رفت که ۵۲.۷ درصد از تولید ناخالص داخلی چین را تشکیل میدهد . ارتقا جایگاه مناطق ساحلی در توسعه اقتصادی چین ، عمدتاً در دو جنبه منعکس میشود ، از یک سو ، بهبود قدرت فناوری چین و کاهش شکاف توسعه فناوری پیشرفته بین چین و کشورهای توسعه یافته و از سوی دیگر ، مناطق ساحلی بهعنوان اولین مناطق توسعه یافته در این کشور ، میتوانند حمایتی قوی از منطقه غرب و ایجاد توسعه هماهنگ میان مناطق شرقی ، مرکزی و غربی داشته باشند . همچنین اندازه جمعیت اشتغال دریایی چین نیز به طور مداوم در حال گسترش است . از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹ ، نرخ رشد اشتغال در صنایع بزرگ دریایی در حدود ۸ درصد حفظ شده و تعداد کارگران مرتبط با دریا رو به افزایش بوده است . لازم به ذکر است در این حوزه با وجود فراوانی نیروی کار در چین ، کمبود متخصصان سطح بالا همچنان وجود دارد و بهرهوری اشتغال بالا نیست . بنابراین چین در فرآیند پرورش استعدادهای نوآور حوزه دریا ، نیاز به تقویت آموزش استعدادهای حرفه ای در زمینه عملیاتهای فناوری دریایی دارد .
در بولتن آماری اقتصاد دریایی چین در سال ۲۰۲۲ که هر ساله توسط منابع دولتی چین منتشر میشود ، نشان میدهد که ارزش کل محصولات دریایی این کشور در سال ۲۰۲۲ برابر با ۹۴۶۲.۸ میلیارد یوان بوده است که نسبت به سال گذشته ۱.۹ درصد افزایش داشته است که این مقدار ۷.۸ درصد از تولید ناخالص داخلی را تشکیل میدهد .
برنامه دولت چین برای توسعه اقتصاد دریا
از سال ۲۰۰۳ ، دولت چین به طور مداوم اسناد سیاستی را برای حمایت از توسعه صنعت دریایی صادر کرده است . در عین حال ، برنامههای مختلف توسعهی ملی و همچنین هفدهمین ، هجدهمین و نوزدهمین کنگره ملی خلق چین ، همگی برنامههای راهبردی مهمی را برای توسعه اقتصاد دریایی تدوین کردهاند . صنعت دریایی چین به لطف حمایت سیاسی ملی و اهمیتی که ادارات ملی مربوطه به اقتصاد دریایی قائل هستند، بهسرعت توسعه مییابد . از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹ ، از نظر توسعه شغلی دریایی ، چین در حال پیشرفت بوده که تأثیر تصمیمات سیاسی در آن مشهود است. در این مسیر ، وضعیت دریایی بینالمللی چین ارتقاء یافته و ساختار اقتصاد دریایی بهینهسازی و تعدیل شده است ؛ در نتیجه سهم آن در بهبود معیشت نیز افزایش یافته است . بر همین مبنا ، دامنه تجارت دریایی با ترسیم “جاده ابریشم دریایی” افزایش یافته، توزیع فضایی توسعه دریایی بهینه شده و شاخص رونق در حال افزایش بوده است . همچنین در ۱۲ مارس ۲۰۲۱ ، دولت چین چهاردهمین برنامه پنجساله توسعه خود را تصویب کرد که مستلزم دستیابی به موفقیت در فناوریهای اصلی مهندسی دریایی و پرورش و گسترش صنعت تجهیزات مهندسی دریایی است .
در حال حاضر ، توسعه اقتصاد دریایی یکی از محورهای مهم توسعه اقتصادی کشور چین است. با دسترسی به خط ساحلی گسترده و موقعیت جغرافیایی مناسب ، چین به عنوان یکی از قدرتمندترین کشورها در بازارهای دریایی جهان شناخته میشود .
در سالهای اخیر ، دولت مرکزی و دولتهای محلی چین ، برنامههای جدی برای توسعه فناوریهای نوین دریایی ، ایجاد خوشههای صنعت دریایی نوظهور و توسعه مراکز تحقیقات دریایی را در دستور کار خود قرار دادهاند .
با توجه به اهمیت رو به افزایش تجارت و فعالیتهای دریایی در جهان ، تمرکز بر توسعه اقتصاد دریایی میتواند به جذب سرمایهگذاری ، ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی کشور کمک کند . نقش چین به عنوان یکی از رهبران در این حوزه ، نشان از اهمیت و توانایی این کشور در توسعه اقتصاد دریایی جهانی است . چین به عنوان یک نمونه موفق اقتصاد دریا ، میتواند برای ایران نمونهای مناسب و الگویی برای توسعه اقتصاد دریا باشد . با توجه به دانش و تجربه فراوان این کشور ، برنامهریزی و اجرای استراتژیهای مناسب میتواند موجب پیشرفت و رشد اقتصاد دریا در ایران شود . سایر آمار و ارقام مربوط به اقتصاد دریای چین در پیوست گزارش عنوان شده است .
برای مطالعه گزارش به قسمت فایل های ضمیمه مراجعه نمایید .