ارتباط مستقیم کیفیت آب مصرفی در پروازها با سلامت مسافرین و گروه پروازی

به گزارش پرتال حمل و نقل ، امروزه تمامی خطوط هوایی در سراسر جهان ، سعی در ارائه بهترین خدمات با عالی‌ترین کیفیت به مسافران را دارند . کیفیت آب مصرفی در پروازها از مهم‌ترین نکاتی است که ارتباط مستقیمی با سلامت مسافرین و گروه پروازی دارد . با توجه به حجم مسافرانی که از طریق خطوط هوایی در تمامی نقاط جهان جابه جا می‌شوند ، آلوده شدن آب مصرفی در هواپیماها ، علاوه بر ایجاد بیماری‌های حادی نظیر وبا ، حصبه و … و به خطر انداختن جان مسافران ، سبب انتشار این بیماری‌ها از طریق مسافرانی خواهد شد که قرار است به جای جای شهرها و کشورهای جهان عزیمت کرده و سلامت عمومی را به خطر بیندازند . لذا برای به حداقل رساندن احتمال آلودگی آب ، باید نمونه‌برداری و کنترل و نظارت بر منابع آب به صورت مستمر انجام شده و در کنار آن ، دستورالعمل‌های بهداشتی در نگهداری و گندزدایی آب مد نظر قرار گیرد. بررسی‌های کیفی آب ، اساسا بر مبنای تعیین میزان و نوع ارگانیسم ها و ترکیبات آلی و معدنی موجود در آب صورت می‌گیرد . هدف اصلی از انجام بررسی‌های کیفی آب آشامیدنی ، حفظ سلامت عمومی و مصرف کنندگان است . هرگاه کیفیت آب برای یک نوع مصرف خاص تغییر کند به نحوی که دیگر قابل استفاده نبوده و یا در صورت استفاده اشکالات و یا اثرات نامناسبی پیش آید ، آن آب را آلوده گویند . ویژگی‌های اصلی در زمینه کیفیت آب آشامیدنی عبارتند از عاری بودن از ارگانیسم‌های پاتوژن ، عدم وجود ترکیباتی که اثرات زیان‌آور حاد یا مزمن دراز مدت ، ظاهر مناسب (عدم وجود کدورت و رنگ) ، عدم وجود شوری ، عدم وجود ترکیباتی که سبب ایجاد طعم و بوی نامناسب شوند و عدم ایجاد خوردگی و رسوب‌گذاری در سیستم ذخیره آب . به منظور انطباق آب آشامیدنی با استانداردها و رهنمودهای موجود ، لازم است نمونه برداری از منابع آب‌های تصفیه شده انجام شده و با اجرای آزمایشات لازم ، از نظر جنبه های میکروبیولوژیکی ، فیزیکی و شیمیایی مورد مطالعه قرار گیرند . به طور کلی در آزمایشات آب ، میزان کدورت ، سختی ، نیترات ، نیتریت ، موادمعدنی ، رنگ ، کلرآزاد باقیمانده ، کل املاح محلول TDS،MPN،EC و pH اندازه‌گیری می‌شود . سازمان بهداشت جهانی WHO ، استاندارد لازم برای برخی از مهم‌ترین فاکتورهای بهداشتی آب را ، در جداول پیوست بیان می‌کند . مهم‌ترین جنبه بهداشتی موردنظر در بررسی آلودگی میکروبی نمونه‌های آب هواپیماها و فرودگاه‌ها ، مربوط به باکتری E-coli است . ترموس‌ها به عنوان اصلی‌ترین منبع آب آشامیدنی مسافرین و گروه پروازی در پروازهای داخلی و خارجی هستند که باید از نظر میکروبی ، به دقت بررسی شده و مورد آزمایش قرار گیرند . در صورت عدم رعایت استانداردهای شیمیایی و میکروبی آب ، خطر ابتلاء و شیوع بیماری‌های روده‌ای و انتقال آن به دیگران از طریق آب ، بسیار بالاست . آلودگی آب ترموس‌ها ممکن است در مراحل مختلفی اتفاق بیفتد که از آن جمله می‌توان به مواردی مانند عدم شستشوی صحیح ترموس قبل از پرواز و آب‌گیری ، آلوده بودن منبع آبی که جهت پر کردن ترموس‌ها از آن استفاده می‌شود ، آلوده شدن آب ترموس در هنگام جابه جایی به داخل پرواز و در داخل هواپیما ، استفاده از یخ‌های آلوده اعم از یخ‌هایی که از منابع آبی آلوده تهیه شده‌اند و یا یخ‌هایی که هنگام قرار گرفتن در ترموس‌ها ، با دست‌های آلوده در تماس بوده‌اند . پرواضح است که یافتن علت اصلی آلودگی آب آشامیدنی داخل پرواز ، نیاز به تحقیق و پایش مستمر و همه جانبه دارد . استفاده از آب‌های آلوده به E-COLI در طی یک پرواز چندین ساعته توسط مسافرین و گروه پروازی ، موجب افزایش احتمال وجود حاملان سالم بیماری‌های روده‌ای می‌شود که پس از آن به راحتی طی چند ساعت ، بیماری از یک نقطه از جهان ، به نقطه‌ای دیگر منتقل شده و در صورت وجود شرایط مناسب جهت تکثیر و انتقال عامل بیماری‌زا ، شاهد همه‌گیری بیماری در جهان خواهیم بود . عدم ماندگاری کلر آزاد در آب ، خود یکی از مهمترین دلایل بالارفتن احتمال آلودگی میکروبی است . درنتیجه درکنار استفاده از مواد ضدعفونی کننده و دقت در شست و شوی مخازن و ترموس‌ها قبل از آب‌گیری ، بایستی مواد ضدعفونی کننده‌ای را به کاربرد که حداقل به مدت  چند ساعت در آب ماندگار باشند تا  از آلودگی ثانویه آب جلوگیری شود . دلیل کدورت آب، عدم شست و شوی صحیح مخازن و ترموس‌ها و وجود رسوب در آن‌ها است که از نظر مقبولیت ظاهری آب نیز برای مصرف کننده حائز اهمیت است . کلر آزاد باقی مانده در آب ، بر پاتوژن‌ها اثر منفی خواهد گذاشت . pH  نیز چنانچه در محدوده استاندارد نباشد ، موجب بروز ناراحتی در مصرف کننده شده و همچنین تا اندازه‌ای نشان دهنده سلامت آب مصرفی است . این عامل بر میزان خوردگی مخازن ، تأثیر کلر آزاد باقی مانده بر پاتوژن‌ها و تشکیل رسوبات در مخازن ، مؤثر است . البته میزان pH ، به درجه حرارت، میزان یون مثبت موجود در آب و عوامل دیگر بستگی دارد .    کوتاه سخن اینکه مخازن موجود در پروازها به دلیل احتمال بروز آلودگی ، باید به صورت منظم بررسی و به وسیله محلول کلر 100 ppm شسته شده و در نهایت با آب تمیز آب‌کشی شود . اگر تمامی مراحل آب‌گیری ، نگهداری آب در مخازن ، توزیع آب و کنترل آن به خوبی انجام گیرد ، احتمال بروز مشکل در پروازها به خصوص در مسیرهای طولانی ، کاهش قابل ملاحظه‌ای خواهد یافت . به علاوه توصیه می‌شود در صورت امکان برای آب شرب مسافرین ، از آب‌های بطری شده استاندارد استفاده شود . پر واضح است که حتی آب‌های بطری شده استاندارد نیز بایستی مورد آزمایش قرارگرفته و پس از تأیید بهداشت، در پروازها مورد استفاده قرار گیرند . معظمه ازکات - مهندس بهداشت محیط