سازمان بینالمللی دریانوردی
نام لاتین: | INTERNATIONAL MARITIME ORGANIZATION |
موقعیت: | لندن بزرگ |
سال تاسیس : | ۱۹۸۲ |
سازمان مشورتی دریانوردی بین الدول که طبق مقاولهنامه بینالمللی مشورتی دریایی (IMCO) که در سال ۱۹۴۸ توسط ۳۵ کشور در کنفرانس دریایی سازمان ملل متحد در شهر ژنو تنظیم شد ، در سال ۱۹۵۸ پس از تصویب تعداد کافی دولتها لازم الاجرا گردید و در سال ۱۹۸۲ به نام سازمان بینالمللی دریانوردی (IMO) تغییر نام داد و به عنوان یک سازمان تخصصی سازمان ملل متحد در زمینه حمل و نقل دریایی درآمد. مقر این سازمان در حال حاضر در لندن است.
اهداف سازمان
اهداف مهم این سازمان عبارتند از:
۱- ایجاد سیستمی برای همکاری بین دولتها در زمینه وضع مقررات و طرز عمل دولتها در خصوص انواع مسائل فنی موثر در کشتیرانی تجاری بینالمللی.
۲- تشویق و ترغیب دولتها در زمینه تصویب بهترین استانداردهای عملی در مورد ایمنی دریانوردی و جلوگیری و کنترل آلودگی دریایی به وسیله کشتیها.
۳- تهیه پیشنویس کنوانسیونها، موافقتنامهها و سایر اسناد بر حسب لزوم و تشکیل کنفرانسهای بینالمللی جهت تصویب آنها.
۴- رسیدگی به کلیه مسائل مربوط به دریانوردی که ممکن است از طرف یکی از ارگانهای یا یکی از سازمانهای تخصصی سازمان ملل متحد به سازمان محول شود.
۵- تسهیل مبادله اطلاعات و مشورت بین اعضا.
ارکان سازمان
این سازمان مرکب از یک مجمع، یک شورا و پنج کمیته اصلی و یک دبیرخانه به شرح زیر است:
مجمع بالاترین مرجع تصمیمگیری ایمو است که متشکل از ۱۳۰ عضو اصلی از جمله جمهوری اسلامی ایران است که در سال ۱۹۵۸ به این سازمان پیوسته است.
مجمع هر دو سال یک بار تشکیل جلسه میدهد و کلیه اعضا (حدود ۱۵۳ کشور) و اعضای وابسته (حدود دو عضو) میتوانند در جلسات شرکت کنند، لیکن حق تصمیمگیری صرفاض با ۱۳۰ عضو اصلی است.
شورا
شورا مرکب از ۳۲ عضو است که از میان دولتهایی که در برقراری بیشترین سرویسهای بینالمللی دریانوردی و تجارت بینالمللی دریایی و کشورهایی که دارای منافع خاص حمل و نقل دریایی و دریانوردی هستند، با رأی مخفی مجمع برای مدت دو سال انتخاب میشوند و مجری تصمیمات مجمع است. انتخاب دبیر کل با تصویب مجمع به عهده شورا است.
طبق اصلاحیه ۱۹۹۳ تعداد اعضای شورا از ۳۲ به ۴۰ عضو افزایش یافته، ولی تاکنون لازمالاجرا نشده است.
کمیته ایمنی دریانوردی (MSC)
این کمیته بالاترین رکن فنی سازمان است و کلیه کشورهای عضو سازمان در آن عضویت دارند و جلسات آن بر حسب ضرورت با دعوت قبلی تشکیل میشود و میبایست حداقل سالی یکبار تشکیل جلسه دهد.
کمیته ایمنی دریانوردی وظیفه بررسی هرگونه موضوع داخل در محدوده کار سازمان در ارتباط با علایم کمک ناوبری ساخت و تجهیز شناورها، تأمین پرسنل لازم از نظر ایمنی، مقررات ناظر بر جلوگیری از تصادم کشتیها، جابهجایی محمولههای خطرناک، آییننامهها و الزامات ایمنی دریایی، اطلاعات هیدروگرافی، دفتر وقایع و اسناد دریانوردی، سوانح دریایی، تجسس و نجات و هر موضوعی که مستقیماً بر ایمنی دریانوردی موثر میباشد را بر عهده دارد.
کمیته حقوقی LEG
تمامی کشورهای عضو سازمان در این کمیته عضویت دارند و میبایست حداقل سالی یک بار تشکیل جلسه دهند.
بررسی موضوعات حقوقی داخلی در محدوده کار سازمان و تهیه پیشنویس کنوانسیونهای بینالمللی اصلاحات به کنوانسیونهای بینالمللی که توسط خود تهیه شده است، به شورای سازمان از عمده وظایف این کمیته است.
کمیته حفاظت از محیط زیست (MEPC)
تمامی کشورهای عضو سازمان در این کمیته عضویت دارند و میبایست حداقل سالی یک بار تشکیل جلسه دهند.
کمیته حفاظت از محیط زیست دریایی، هرگونه موضوع در محدوده کار سازمان در ارتباط با جلوگیری و کنترل آلودگی دریایی ناشی از کشتیها را مورد بررسی قرار میدهد، به ویژه موارد زیر:
۱- انجام وظایفی که ممکن است به وسیله یا تحت کنوانسیونهای بینالمللی جلوگیری و کنترل آلودگی دریایی ناشی از کشتیها به سازمان محول گردیده است، خصوصاً در ارتباط با تصویب و اصلاح قوانین یا دیگر مقررات بهگونهای که در آن کنوانسیونها مقرر شده است.
۲- تسهیل در اجرای کنوانسیونهای فوق الاشاره
۳- فراهم آوردن زمینه برای دستیابی به اطلاعات علمی، فنی یا هرگونه اطلاعات دیگر در مورد جلوگیری از کنترل آلودگی دریایی ناشی از کشتیها جهت اطلاع کشورها به ویژه برای کشورهای در حال توسعه و در صورت لزوم ارائه توصیهنامهها و رهنمودها
۴- ارتقای همکاری با سازمانهای منطقهای مرتبط با جلوگیری و کنترل آلودگی دریایی ناشی از کشتیها
۵- همکاری با سایر سازمانهای بینالمللی در زمینه موضوعات محیط زیست
۶- ارائه پیشنهادات لازم برای مقررات مربوط به جلوگیری و کنترل آلودگی دریایی توسط کشتیها و اصلاحات مقرراتی که در کمیته تهیه میشود به شورا
کمتیه همکاریهای فنی (TC)
این کمیته توسط اصلاحیه ۱۴ نوامبر ۱۹۷۵ کنوانسیون سازمان در نهمین اجلاس مجمع شکل گرفت و دارای وظایف مهمی در جهت ارائه همکاریهای فنی به ویژه به کشورهای در حال توسعه است. عمده وظیفه این کمیته عبارت است از:
- انجام هرگونه موضوع واگذار شده در صلاحیت سازمان در ارتباط با پروژههای همکاریهای فنی که از طرف برنامه عمران سازمان ملل متحد تأمین هزینه میشود و برای اجرای آن، سازمان به عنوان آژانس هماهنگ کننده یا اجرایی انتخاب شده است و همچنین انجام پروژههایی که از محل وجوهاتی که به طور داوطلبانه در اختیار سازمان قرار میگیرد.
در این کمیته نیز کلیه اعضای سازمان عضو هستند و جلسات آن حداقل سالی یکبار تشکیل میشود.
کمیته تسهیل (FAL)
این کمیته در سال ۱۹۷۲ جهت برخورد با تشریفات و تأخیر غیر ضروری و کاهش یا حذف آنها در کشتیرانی بینالمللی به وجود آمد و به موجب قطعنامه ۷ نوامبر ۱۹۹۱ این کمیته به عنوان یکی از کمیتههای اصلی ایمو محسوب میشود، شرکت در کمیته تسهیل برای تمامی کشورهای عضو IMO آزاد است.
دبیرخانه
دبیرخانه شامل دبیرکل و دیگر پرسنلی است که ممکن است سازمان لازم داشته باشد.
دبیرکل عالیترین کارمند اداری سازمان است که پرسنل را منصوب میکند. دبیرخانه وظیفه بایگانی اسناد، تهیه و تمرکز و توزیع یادداشتها، اسناد و دستور جلسات و اطلاعات مفلید به کار مجمع و شورا و کمیتههای اصلی و فرعی سازمان را به عهده دارد. | |
وب سایت: | www.imo.org |