انواع کمربند و صندلی ایمنی کودک و تاثیر آن در تصادفات

انواع سفارش شده ، کمربند ایمنی و صندلی ایمنی کودک

 

۱- طراحی کمربند ایمنی

این قسمت اجزای اصلی طراحی کمربند ایمنی را شرح می دهد. طرح کمربند ایمنی باید منطبق با استانداردهای کشوری یا بین المللی باشد. طرح هایی که در استفاده از کمربند ایمنی سهولت ایجاد کند ، میزان استفاده از آن را افزایش خواهد داد. کمربند سه نقطه ای و کمربند مورب ایمن ترین و متداول ترین شکل مورد استفاده در خودروهای ون ، مینی بوس ، کامیون و صندلی راننده اتوبوس و قطار می باشد. درحالی که کمربند دو نقطه ای متداول ترین شکل مورد استفاده در اتوبوس و قطار می باشد. استانداردهای کمربند ایمنی ، موارد ضروری برای پهنای نوار ، قلاب و سگک کمربند ایمنی را تعیین می نماید و راحتی کار با آن و تنظیم آن را مشخص می سازد. در سال های اخیر کمربند ایمنی جزء سیستم های ایمنی وسیله نقلیه قرار گرفته است؛ که این چنین لوازم را در زمره pretensioners ، نگهدارنده  بار و کیسه هوا قرار می دهد.

 

الف) کمربند سه سر (سه نقطه) و کمربند ایمنی مورب

به علت راحتی و مؤثر بودن میزان استفاده از آن بالا می باشد. کمربند سه سر و کمربند مورب متداول ترین شکل مورد استفاده در خودروهای ون ، مینی بوس و کامیون و در صندلی رانندگان اتوبوس می باشد. زبانه کمربند ایمنی درون قلاب یا سگک چفت می شود که معمولا در صندلی جلویی خودرو در قسمت انتهایی یک پایه محکم قرار دارد یا به طور مستقیم به صندلی متصل می باشد.

 

کمربند سه سر

 

یک قطعه جمع کننده به عنوان قسمتی از سیستم کمربند ایمنی تعبیه شده است که درزمان غیرضروری و عدم استفاده به طور خودکار به سمت بالا کشیده می شود. این سیستم به سرنشین خودرو اجازه می دهد تا زبانه و قلاب را با استفاده از یک دست به هم چفت نماید که بعد از تنظیم درست از پرتاب شدن سرنشین در حالت نشستن جلوگیری می نماید.

 

ب) کمربند دو سر (دو نقطه ای)

کمربند دو سر (گاهی اوقات کمربند تک نقطه ای نیز نامیده می شود) از یک جمع کننده استفاده می نماید که یک قسمت فرعی کمکی در کمربند سه سر و کمربند مورب می باشد که در بالا شرح داده شد ، اما می تواند برای نگهداشتن حالت نشستن سرنشین به ویژه رانندگان قطار و رانندگان اتوبوس مناسب باشد.

 

ب) کمربند دو سر (دو نقطه ای)

مطالعات نشان داده است که اگرچه وظیفه کمربند ایمنی کاهش پرتاب شدن است ، اما از حرکت رو به جلو و قسمت های بالاتنه سرنشین و برخورد با لوازم داخلی وسیله نقلیه جلوگیری نمی کند. برای راننده این مسئله می تواند مصدومیت جدی سر در اثر برخورد با فرمان خودرو را ایجاد کند. به هرحال به دلیل قد و هیکل رانندگان قطار زمانی که درگیر تصادفی با دیگر وسیله نقلیه شوند شدت مصدومیت در مقایسه با دیگر وسائط نقلیه حتی اگر خودرو یا سواری ون باشد اغلب کمتر است.

 

ج) کمربند مورب تکی

کمربند مورب تکی نسبت به کمربند دوسر محافظت بهتری برای بالاتنه سرنشین فراهم می سازد ، اما در جلوگیری از پرت شدن و خزیدن و لیز خوردن به زیر کمربند ایمنی ضعیف تر عمل می کند.

 

کمربند مورب تکی

 

د) مهار کامل

مهار کامل (نوار و بند دو طرف شانه ، نوار و بند ران و بالای ران با یک قلاب و سگک مرکزی) محافظت بسیار خوبی در برابر پرت شدن و برخورد با لوازم داخلی خودرو می نماید. اگرچه بستن آن زحمت دارد و به راحتی با یک دست نمی توان آن را بست. این یک عامل مهم برای دستیابی به میزان استفاده از کمربند ایمنی می باشد. بنابراین مهار کامل فقط در ورزش اتومبیل رانی مورد استفاده قرار می گیرد ، چرا که راننده و کمک راننده در معرض خطرند.

 

۲- انواع صندلی ایمنی کودک

ایمن ترین مکان برای کودکان ۱۲ ساله و زیر ۱۲ سال صندلی عقب وسیله نقلیه است که به طور صحیح در صندلی ایمنی کودک استاندارد محافظت شده باشد. انواع مختلفی از محافظ و نگهدارنده وجود دارد. عامل تعیین کننده برای انتخاب یک صندلی ایمنی کودک وزن کودک است.

 

 

کودکان بزرگتر که مشخصات قد و وزنی بالاتری دارند به استفاده درست از کمربند سه سره و کمربند مورب در زمان سوار شدن به خودرو نیاز دارند.

 

 

الف) نوزادان زیر ۱ سال (گروه صفر و + صفر)

در بدو تولد اندازه سر نوزادان حدود یک چهارم وزن کل قدشان می باشد و حدود یک سوم بدن آنها می باشد. جمجمه نوزاد بسیار نرم و قابل انعطاف است؛ بنابراین با یک ضربه جزئی منجر به تغییر شکل مغز و جمجمه می شود. برای کودک نیروی کم تری برای ایجاد صدمه مورد نیاز است. قفسه سینه نوزاد بسیار قابل انعطاف است. ضربه به قفسه سینه می تواند منجربه فشار زیاد به دیواره سینه روی قلب و شش ها و اندام شکمی گردد. لگن نوزاد مقاوم نبوده و نمی تواند در برابر فشارهای سیستم محافظتی و نگهدارنده مانند یک فرد بالغ تحمل نماید. نوزادان نیازمند طراحی صندلی مخصوص به خودشان هستند که در هنگام تصادف مانند گهواره عمل کند و آنها را از هر گونه صدمه محافظت نماید. بعضی از صندلی های نوزادان قابل تبدیل و تغییر است و به همین دلیل است که می توان آن را به اندازه ای که کودک رشد می نماید به عنوان صندلی کامل کودک به کار برد. سیستم محافظ کودک در صندلی (گاهی اوقات صندلی خودرویی کودک نامیده می شود) بهترین محافظ برای نوزادان تا ۱ سالگی و کودکی با حداقل ۱۳ کیلوگرم می باشد. برای بهترین محافظت ، نوزادان باید تا حد امکان در صندلی عقب خودرو نشانده شوند. ایمن ترین جا برای نوزادان ، صندلی عقب خودرو ، داخل صندلی کودک استاندارد می باشد.

 

 

ب) کودکان ۱ تا ۴ ساله (گروه ۱)

استخوان بندی در کودکان ۶ یا ۷ ساله هنوز کامل نشده است و در تمام دوران کودکی ، جمجمه کودک به اندازه فرد بالغ قوی نیست. سیستم محافظتی حرکت سر به سمت جلو را در برخورد از روبرو کنترل کرده و از خروج آن در اثر ضربه از پهلو جلوگیری می نماید. بنابراین صندلی ایمنی کودک نیروهای ناشی از تصادف را در حد ممکن در قسمت های وسیعی تقسیم می نماید.کمربند و مهارکننده ها به تنظیم خوب وکار گذاشتن صحیح ، طوری که تولید کنندگان طراحی نموده اند ، نیاز دارند. سیستم محافظ باید از برخورد کودک با لوازم داخلی خودرو ، از ضربه وارده به روبرو و پهلو جلوگیری نماید. بهترین نوع محافظ کودک ، صندلی ایمنی کودک می باشد. مهارکننده به طور صحیح از کودک محافظت نموده و نیروهای ناشی از تصادف را در ناحیه وسیعی پخش می نماید. این صندلی به راحتی آنها را تا رسیدن به وزن ۱۸ کیلوگرم نگه می دارد و یا زمانی که قد آنها بلندتر می شود ارتفاع صندلی قابل تنظیم است.

 

 

ج) کودکان ۴ تا ۶ سال (گروه ۲)

برای کودکانی که بزرگتر شده اند ، صندلی های بالابرنده ، کاربرد بهتری دارند. آنها برای کودکانی با وزن های ۱۵ تا ۲۵ کیلوگرم طراحی شده اند. کودکان باید تا تنظیم درست کمربند ایمنی و کمربند مورب ، از صندلی بالابرنده استفاده کنند. به عنوان نمونه تا زمانی که قد آنها تقریبا ۱۴۵ سانتی متر شود. صندلی بالابرنده حالت نشستن کودک را تا جایی بالا می آورد که کمربند ایمنی فرد بزرگسال درست هم عرض قفسه سینه کودک قرار بگیرد. به طور مورب از شانه کودک عبور کند تا اینکه از گردن او بگذرد و قسمت پایین کمربند ایمنی از لگن خاصره کودک می گذرد. اگر کمربند ایمنی بزرگسال خیلی بالاتر از شکم باشد ، در یک تصادف جدی و خطرناک بخش داخلی شکم دچار مصدومیت می گردد ، یا کودک به سمت زیرین کمربند ایمنی سر می خورد. صندلی بالابرنده دارای پشتی است و می تواند از ضربه وارده به قسمت پهلوها جلوگیری نماید.

 

 

د) کودکان ۶ تا ۱۱ سال (گروه ۳)

صندلی های کوسن دار بالابرنده (تقویت شونده یا بوستر) بدون پشتی برای کودکانی با وزن های ۲۲ تا ۳۶ کیلوگرم طراحی شده اند ، اما در حال حاضر تولید کنندگان به تولید کوسن هایی با تکیه گاه و پشتی اقدام نموده اند که کودکان با وزن ۱۵ تا ۳۶ کیلوگرم را تحت پوشش قرار می دهد. صندلی های بالابرنده که دارای پوشش پلاستیکی در قسمت جلوی کودک می باشد ، هیچگونه محافظتی فراهم نمی سازد و نباید مورد استفاده قرار گیرد. نشان داده شده که صندلی های بالا برنده برای کودکان ۴ تا ۷ سال در مقایسه با کمربند ایمنی بدون بالابرنده خطر مصدومیت را تا ۵۹ درصد کاهش می دهد.

 

 

 

تحقیقات اخیر ثابت کرده کودکانی که روی صندلی ایمنی در قسمت وسط صندلی عقب خودرو قرارگرفته باشند ، نسبت به آنهایی که در این طرف و آن طرف خودرو باشند ، کمتر دچار مصدومیت می گردند. این مسئله در تضاد با چند تحقیق قبلی بوده که عنوان می کرده اند نشستن در صندلی وسط وضعیت ایمن تری ندارد. همچنین باید متذکر شد که اگرچه کودکان در زمان استفاده از صندلی های محافظ کودک مناسب با سن و سال آنها بهترین محافظ را دارند؛ اما اگر چنین صندلی های محافظ قابل دسترس نباشد ، بهتر است از کمربند ایمنی بزرگسال برای کودکان استفاده شود؛ تا اینکه آنها را بدون محافظ در صندلی عقب خودرو رها کنیم.

 

 

 

تاثیر و کارآیی کمربند ایمنی و استفاده از صندلی ایمنی کودک در پیشگیری از مرگ و میر و کاهش مصدومیت

 

۱- تاثیر وکارآیی کمربند ایمنی

از سال ۱۹۶۰ مطالعات انجام شده در سرتاسر جهان به طور قطعی نشان داده است که کمربند ایمنی وقتی به درستی تنظیم و استفاده شده باشد جان انسان ها را نجات داده است. مروری بر تحقیقات کارآیی و تاثیر کمربند ایمنی نشان داده که استفاده از آنها احتمال مرگ را ۴۰ الی ۵۰ درصد برای رانندگان و مسافران صندلی جلویی خودرو و تا ۲۵ درصد برای مسافران صندلی عقب (جدول ۱-۲) کاهش می دهد. ضربه در مصدومیت های جدی تقریبا شدید می باشد ، در حالی که تاثیر آن ضربه در مصدومیت های جزئی کمتر است و بین ۲۰ الی ۳۰ درصد است. تحلیل ها نشان می دهد ، کمربند ایمنی مؤثرترین ابزار در پیشگیری از ضربه ها و فشارهای وارده از روبه رو می باشد و اگر از کمربند ایمنی استفاده نشود در تصادفاتی که منجر به خروج از جاده با سرعت زیاد می گردد احتمال پرتاب شدن از خودرو زیاد است.

 

حرکت کردن مسافران صندلی عقب می تواند روی مصدومیت های خودشان و سرنشینان جلوی خودرو اثر بگذارد. مسافر صندلی عقب بدون کمربند ایمنی یا صندلی ایمنی کودک نسبت به دیگر اشخاص در معرض تهدید جدی برخورد با لوازم محافظتی روبرویش ، قرار دارد. بنابراین استفاده از کمربند ایمنی توسط مسافران صندلی عقب هم احتمال مصدومیت را برای خودشان و هم برای رانندگان و مسافران صندلی جلو کاهش می دهد.

 

 

۲- کارآیی و تاثیر صندلی ایمنی کودک

صندلی ایمنی کودک به منظور محافظت کودک به شکل محکم و ایمن در صندلی مخصوص آنهاست؛ که در لحظه ترمز ناگهانی یا تصادف ، کودک به طرف لوازم داخل خودرو یا خارج از خودرو پرتاب نشود. لوازم محافظتی باید انرژی جنبشی را جذب نماید (انرژیی که از طریق حرکت کودک در هنگام تصادف ایجاد می گردد.) بدون اینکه خود وسیله باعث مصدومیت کودک شود و باید به راحتی مورد استفاده قرار بگیرد. مروری بر کارآیی و تاثیر صندلی ایمنی کودک خطر مصدومیت برای کودکان در حالت های متفاوت نشستن در خودروها را مورد مقایسه قرار می دهد. کودکانی که در صندلی عقب بدون لوازم محافظتی می نشینند حدود ۲۵ درصد کمتر با خطر روبه رو می شوند تا کودکانی که در قسمت جلو خودرو و بدون لوازم محافظتی می نشینند. برای کودکان با استفاده از لوازم محافظتی در هر دو حالت ، خطر در قسمت عقب خودرو ۱۵ درصد کمتر از قسمت جلو می باشد.

 

 

تاثیر صندلی ایمنی کودک بر اساس نوع وسیله محافظتی و نگهدارنده متفاوت است. یک کودک تا ۴ سال سن در قسمت جلوی خودرو ۵۰ درصد و در عقب خودرو ۸۰ درصد کمتر در معرض مصدومیت قرار دارد. در مقایسه ، استفاده بزرگسال از کمربند ایمنی تنها ۳۲ درصد مصدومیت را کاهش داده است. برای کودکان ۵ تا ۹ ساله صندلی محافظ ، مصدومیت را تا ۵۲ درصد کاهش می دهد ، در حالی که کمربند ایمنی به تنهایی ۱۹ درصد کاهش را نشان می دهد. برای کودکان بزرگتر بین سنین ۱۰ تا ۱۴ سال ، کمربند ایمنی مصدومیت را تا ۴۰ درصد کاهش می دهد.

 

مطالعات گوناگون ایالات متحده نشان داده که صندلی های ایمنی کودک که به درستی نصب می شوند و برای کودکان صفر تا ۴ ساله مورد استفاده قرار می گیرند ، می توانند هزینه های خدمات بیمه را تا ۶۹ درصد کاهش دهند. خطر مرگ در نوزادان تا ۷۰ درصد کاهش می یابد و درصد کاهش در کودکان ۱ تا ۴ ساله ۴۷ درصد تا ۵۴ درصد است. در مورد کودکان زیر ۵ سال ایالات متحده ، در سال ۲۰۰۲ اگر تمام کودکان از صندلی ایمنی کودک استفاده کرده بودند زندگی ۴۸۵ نفر از مرگ نجات داده شده بود. در بریتانیا تخمین زده شده است که مقررات جدیدی که در مورد استفاده از صندلی ایمنی کودک نسبت به کمربند ایمنی بزرگسالان اعمال می شود؛ در مورد کودکان بیشتر از ۱۳۵ سانتی متر قد یا ۱۲ سال سن و بالاتر ، بالغ بر ۲۰۰۰ نفر هر ساله از خطر مصدومیت ها یا مرگ و میر نجات می یابند.

 

 

۳- میزان استفاده از کمربند ایمنی

به طور کلی میزان استفاده از کمربند ایمنی میان کشورها متفاوت است و کنترل این مسئله در حجم وسیع ، از طریق اعمال نوع قوانینی است که آنها را ملزم به استفاده از کمربند ایمنی می نماید. میزان استفاده از کمربند ایمنی به میزان اعمال این مقررات بستگی دارد. (تصویر ۱-۲ را ببینید) در برخی کشورها با درآمد پایین هیچ الزامی برای بستن کمربند ایمنی و نصب آن در خودرو وجود ندارد ، بنابراین میزان استفاده از آن پایین است. به علاوه مسائل و هنجارهای فرهنگی به ویژه در مورد سرنشینان جوان وجود دارد که اثر منفی روی میزان استفاده از کمربند ایمنی می گذارد.

 

جدول ۱-۴ میزان استفاده از کمربند ایمنی در کشورهای انتخابی را نشان می دهد. تغییرات قابل ملاحظه ای در میزان استفاده از کمربند ایمنی دیده می شود. اگرچه در مورد استفاده از آن در تمام کشورها قانون اجباری وجود دارد و میزان استفاده از کمربند ایمنی به طور کلی در صندلی عقب کمتر از صندلی جلو می باشد ، در بعضی از این کشورها نیروی بالقوه ای برای بهبود و افزایش میزان استفاده از کمربند ایمنی وجود دارد.

 

 

۴- میزان استفاده از صندلی محافظ کودک

در بسیاری از کشورهای با درآمد بالا ، ۹۰ درصد از صندلی ایمنی کودک استفاده می شود ، اما در دیگر کشورها هنوز استفاده از صندلی ایمنی کودک به ندرت دیده شده است. انتخاب سیستم ایمنی و محافظتی کودک و نصب مناسب آن مهم است. حتی در کشورهایی که میزان استفاده از صندلی ایمنی کودک بالاست مانند : سوئد ، بریتانیا و ایالات متحده غالبا لوازم ایمنی و محافظتی به طور نامناسب مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال ممکن است کودکان با توجه به سن و وزن به طرز غلطی در داخل این صندلی ایمنی قرار بگیرند. یا بندها ممکن است به درستی بسته نشوند یا به طور کلی بدون کارآیی باقی بمانند ، که این کار قرار دادن کودک در خطر مرگ و صدمات متعددی می باشد.

 

 

استفاده مناسب از صندلی ایمنی کودک ممکن است محدودیت هایی به لحاظ در دسترس بودن و هزینه لوازم داشته باشد یا به دلیل تعداد افراد خانواده غیرکاربردی باشد. به علاوه تصمیمات و سیاست هایی در مورد اینکه چه صندلی انتخاب شود و در چه مکانی نصب شود وجود دارد. لذا چگونگی نصب آن نیازمند دخالت والدین می باشد. عدم آگاهی درباره مزایای استفاده مناسب و درست از صندلی ایمنی می تواند تاثیر آنها را به خطر اندازد. برای مثال مطالعه در یونان نشان می دهد که اکثر والدین (۸۸/۴ درصد) کودکان خود را در صندلی عقب بدون صندلی ایمنی می نشانند. در حالی که (۷۶/۱ درصد) از آنهایی که کودکان خود را در صندلی ایمنی قرار می دهند این کار را با رضایت انجام نمی دهند.

 

نویسندگان/گردآورندگان:

سیدناصر سعیدی

امیرسعید نورامین

منصور جوادپور

امیرحسین مطهری

فرشته کمیجانی

آرش بختیاری

محمدرضا اللهیار

محمود توکلی

سعید مدیحی