اختلاف بر سر «دوزبلاغ» میلیونها دلار به ترانزیت ایران ضرر زد
به گزارش پرتال حمل و نقل ، حدود ۴۵ روز است که کامیونهای ترانزیتی ایرانی در مرز ازبکستان معطلمانده و خسارتهای زیادی متحمل شدهاند که سخن از ضرر چند میلیون دلاری به میان است .
ماجرا سر «دوزبلاغ» است ؛ دوزبلاغ در واقع مجوز تردد در خاک یک کشور است که در قبال پرداخت هزینهای به کشور مسیر حمل کالا در اختیار رانندگان کامیونهای ترانزیتی قرار میگیرد .
تا چند ماه قبل کامیونهای ایرانی برای تردد در کشور ازبکستان باید دوزبلاغ دریافت می کردند و هزینه آن را می پرداختند اما از خرداد امسال تفاهمنامهای میان دفتر ترانزیت سازمان راهداری ایران و ازبکستان منعقد شده که بر مبنای آن تردد کامیونهای ایرانی و ازبکستانی در خاک دو کشور «نیازی به دوزبلاغ» ندارد ؛ اما مشکل این جاست که طرف ازبکستانی یک تفسیر از این تفاهمنامه دارد و سازمان راهداری ایران نیز تفسیری دیگر و همین تفاوت تفسیر گریبان گیر کامیونهای ایرانی شده است .
یکی از کامیون داران ایرانی که از مرز ازبکستان میگوید : یک هفته است که کامیون حمل گوشت منجمد در دمای ۵۰ درجه مرز ازبکستان معطلمانده است و گمرک ازبکستان اجازه ورود به ما نمیدهد و میگوید باید دوزبلاغ ارائه کنید ، درحالیکه در ایران شرکت انجمن حملونقل بینالمللی میگوید برای تردد به کشور ازبکستان نیازی به دوزبلاغ نیست .
حالا ما ماندهایم و خواب یکهفتهای و محموله گوشتی که در حال فاسدشدن است و سوختی که به اتمام رسیده است .
این راننده میگوید : این مشکل تنها محدود به کامیون من نیست و غریب به چند ده کامیون ایرانی همین مشکل را دارند و بهجرئت میتوانم بگویم میلیونها دلار ضرر به کامیون داران ایرانی واردشده است .
راننده ترانزیتی دیگری درباره تشدید مشکل میگوید : طرف ازبکستانی هزار برگه دوزبلاغ به راهداری ایران داده و راهداری این برگهها را در اختیار انجمنهای حملونقل بینالمللی گذاشته است . حالا بنده راننده کامیون ترانزیتی یک محموله را از بندر شهید رجایی به مقصد کشور ازبکستان بارگیری کردم اما در مرز ازبکستان از ما برگه دوزبلاغ میخواهند و میگویند محموله که بارگیری شده از کشور ثالث است و متعلق به ایران نیست که این حرف درست است زیرا محموله متعلق به یک شرکت هندی است . ولی انجمن حملونقل بینالمللی خراسان رضوی برگه دوزبلاغ به ما نمیدهد و میگوید این برگهها تنها و تنها برای کامیونهایی است که بار را مستقیم از کشور ثالث مانند عراق و یا ترکیه بارگیری کرده اند و بارهای ترانزیتی که از بندر شهید رجایی بارگیری میشود مشمول دریافت دوزبلاغ نمیشوند .
این راننده کامیون میگوید : چرا انجمن حملونقل برگه دوزبلاغ نمیدهد ؟ مگر این برگهها غیر از این است که در اختیار رانندگان ایرانی قرار بگیرد که نیاز نباشد در کشور ازبکستان هزینه پرداخت کنند ؟ چه کسی از این که رانندگان ایرانی در مرز ازبکستان معطل شوند و ضرر چند میلیون دلاری ببینند سود میبرد ؟ این وضعیت تنها به سود شرکتهای ترکمنستانی است زیرا کامیونهای ایرانی که دوزبلاغ ندارند چارهای ندارند جز اینکه محموله خود را با کامیونهای ترکمنستانی «ترانشیپ» کنند .
دوزبلاغی به سود ترکمنستان
رئیس انجمن صنفی کارفرمایی شرکتهای حملونقل بینالمللی استان هم با گفتهها و ادعای رانندگان کامیونهای ایرانی کاملاً موافق و بر گفتههای آنها صحه میگذارد .
احمد زمانیان میگوید : توافقی که بین طرف ایرانی و ازبکستانی شده برای تسهیل در ترانزیت دو کشور بوده اما آلان به مشکل جدی تبدیلشده است زیرا هرکدام تفسیر خود را از این تفاهمنامه دارند .
مدیریت ترانزیت سازمان راهداری در نامهای به انجمن اعلام کرده است که دوزبلاغ های تبادل شده تنها برای کامیونهایی است که بار را از کشور ثالث بارگیری کردهاند و بارگیری از «مبادی داخل ایران» مشمول دریافت دوزبلاغ نیستند درحالیکه طبیعتاً باری که از بندرهای ایران حمل میشود ، مبدأ آنها کشور ثالث است و ترانزیت هستند .
در مقابل طرف ازبکستانی میگوید بار ترانزیتی از کشور ثالث است و باید دوزبلاغ داشته باشد . این دو تفسیر باعث سرگردانی و ضرر میلیونها دلار شرکتهای حملونقل و حتی ترانزیت استان شده است و در این میان تنها کشوری که سود میبرد ترکمنستان است که به خاطر نبود دوزبلاغ ، کامیونهای ایرانی ناچار میشوند بار خود را با کامیونهای ترکمنی ترانشیپ کنند ، فرایندی که ایرانیها و حتی ازبکها از آن متضرر میشوند و ترکمنستانیها نهایت سود را میبرند .
۸۰ درصد ناوگان بدون دوزبلاغ
اما قابلتأمل تر آن که حتی معاون حملونقل جادهای راهداری خراسان رضوی هم بر ادعای کامیون داران و انجمن حملونقل استان صحه میگذارد .
صحراگرد میگوید : بعد از تماس شما ما موضوع را جدیتر از تهران پیگیر شدیم . این مشکل یکماهه شده و تنها ترکمنها از آن سود میبرند که طرف ایرانی میگوید طبق تفاهمنامه بارگیری محموله ترانزیتی از بندرهای ایرانی نیازمند دوزبلاغ نیست و طرف ازبکستانی خلاف این را میگوید. این در حالی است که ۷۰ درصد بارهای ترانزیتی ما از بندرها حمل میشوند و عملاً مربوط به کشور ثالث هستند و تفاوت تفسیر اداره ترانزیت سازمان راهداری و طرف ازبکستانی و طولانی شدن این فرایند فقط به ضرر اقتصاد و ترانزیت استان و کشور بوده و هست و ما بهصورت جدی پیگیر آن هستیم که هرچه زودتر مشکل برطرف شود.
مهمتر از مشکل
چند مسئله قابلتأمل در این میان وجود دارد ؛ ابتدا این که چرا باید تفاهمنامهای امضا شود که تنها ۱۰ تا ۲۰ درصد ناوگان ترانزیت کشور را در بر بگیرد و ۸۰ درصد بقیه سرگردان بمانند ؟ این تفاهمنامه تفسیرپذیر به سود چه کسی است ؟ جز این که شرکتهای ترکمنستانی از این وضعیت سود برده و میبرند ؟ چه کسانی و گروهی از «ترانشیپ» سود میبرند ؟ حتی برفرض تفسیرپذیر بودن این تفاهمنامه و وجود اختلاف یا کارشکنی ازبکها سؤال این جاست که چرا در یک ماه گذشته هیچ اقدام جدی برای رفع این مشکل نشده و میلیونها دلار به شرکتهای حملونقل ضرر وارد شده ؟ آیا این تعلل در رفع مشکل چیزی جز ضربه به پیکره اعتماد بینالمللی به ترانزیت و اقتصاد آن است ؟
منتظر حضور شما در پیج اینستاگرام iranway هستیم
