اطلاعیه شماره ۱ کمیسیون عالی سوانح راهآهن درباره سانحه قطار مسافری مشهد - یزد
بر اساس بررسی های انجام گرفته تاکنون ، دو علت مهم در وقوع این سانحه ، انسداد مسیر حرکت قطار مسافری توسط بیل مکانیکی (پس از اتمام عملیات و اعلام آزادسازی مسیر تردد قطار از سوی سرپرست عملیات بهسازی) و همچنین تخطی از سرعت مقرره و تعیین شده مطابق حکم احتیاط می باشد .
به گزارش پرتال حمل و نقل ، کمیسیون عالی سوانح راهآهن ، اطلاعیه شماره ۱ خود را درباره سانحه قطار مسافری مشهد - یزد صادر کرد .
متن اطلاعیه به شرح زیر است :
بسمه تعالی
اطلاعیه شماره ۱ کمیسیون عالی سوانح راهآهن درباره سانحه قطار مسافری مشهد - یزد
کمیسیون عالی سوانح راهآهن ضمن عرض تسلیت به خانواده های داغدیده و ابراز همدردی با آنان و آرزوی سلامتی برای مصدومین سانحه قطار مسافری مشهد - یزد مورخ ۱۸/۳/۱۴۰۱ ، اعلام میدارد این کمیسیون از لحظه وقوع سانحه تاکنون ، ضمن حضور در محل سانحه ، نسبت به بررسی شواهد و قرائن میدانی و مستندات مربوطه از جمله مکالمات ضبط شده مامورین ، وقایع ثبت شده در سیستمهای علائم الکتریکی ، رکورد های ثبت داده در لکوموتیو و ایستگاه ها و همچنین تحقیق از مامورین ذیربط اقدام نموده است .
پس از برگزاری جلسات ، ضمن مداقه و اعمال حساسیت بایسته در علل و عوامل وقوع سانحه ، گزارش اولیه سانحه خروج از خط قطار مسافری در بلاک عباس آباد - زیرو را به شرح ذیل منتشر مینماید :
به منظور عملیات بهسازی و تعویض تراورس در بلاک عباس آباد - ریزو (خط گرم) با توجه به شرایط ترافیکی و آب و هوای گرم منطقه ، برنامه ریزی گردید ، انجام عملیات در طول شب از ساعت ۰۰:۰۰ الی ۵:۰۰ صبح مطابق دستورالعمل های مربوطه توسط شرکت نگهداری خط و از محل قرارداد نگهداری خط انجام گیرد .
مقرر شده بود به منظور تسهیل در امور سیر و حرکت قطارها ، عملیات قبول و اعزم قطارها در ایستگاه های عباس آباد و ریزو با استقرار متصدی ترافیک و به صورت محلی انجام گردد و یک نفر متصدی ترافیک نیز برای دایر نمودن ایستگاه موقت در محل عملیات بهسازی مستقر گردد .
از ساعت ۰۰:۰۰ مورخ ۱۸/۳/۱۴۰۱ عملیات بهسازی خط با تلفنگرام شماره ۱۵۱ و ۱۵۲ سرپرست کارگاه خط با قید تقلیل سرعت ۳۰ کیلومتر بر ساعت برای بلاک عباسآباد - ریزو و قید تقلیل سرعت ۱۵ کیلومتر بر ساعت در محدوده عملیات و عبور از محل تقلیل سرعت با علامت مامور خط انجام شده است و ایستگاه موقت در کیلومتر ۴۵۰+۲۴۴ توسط متصدی ترافیک دایر گردیده و مراتب تلفنگرامی به کنترل و ایستگاه های طرفین مخابره گردیده است .
قطار مسافری ۶۸۱۱ مشهد - یزد که در ساعت ۱۹:۲۰ مورخه ۱۷/۳/۱۴۰۱ از مشهد حرکت نموده بود در ساعت ۳:۲۵ مورخ ۱۸/۳/۱۴۰۱ به ایستگاه طبس وارد و مطابق برنامه ، مامورین راهبر و رییس قطار تعویض و قطار با دریافت حکم احتیاط در ساعت ۳:۳۵ به مقصد یزد حرکت مینماید .
در ساعت ۴:۲۵ سرپرست کارگاه بهسازی خاتمه عملیات بهسازی را تلفنگراماً به کنترل و ایستگاه عباس آباد از طریق ایستگاه ریزو اعلام و با برچیده شدن ایستگاه موقت ، بلاک فوق جهت تردد وسایط نقلیه ریلی آزاد می گردد .
در ساعت ۴:۳۰ اولین وسیله نقلیه ریلی با کد ۲۰۹ ( لکوموتیو منفرد شماره ۱۶۹ ) از ایستگاه عباس آباد با سیستم علائم الکتریکی به ایستگاه ریزو اعزام می گردد .
پس از ورود لکوموتیو ۱۶۹ به ایستگاه ریزو ، در ساعت ۵:۰۵ قطار مسافری مشهد - یزد با اتمام فریضه نماز صبح در ایستگاه عباس آباد و اعلام آمادگی رئیس قطار با سیستم علائم الکتریکی به سمت ایستگاه ریزو اعزام می گردد .
هنگام سیر قطار مسافری در بلاک عباس آباد - ریزو ، سرپرست عملیات خط در محل بهسازی بدون انجام هرگونه هماهنگی قبلی با کنترل و ایستگاه های طرفین و به منظور انجام تعمیرات بیل مکانیکی (جای گذاری زنجیر چرخ) دستور قرار دادن بوم بیل مکانیکی در داخل خط را به راننده بیل مکانیکی داده و بوم بیل مکانیکی علی رغم اشغالی بلاک و نزدیک شدن مسافری ، در داخل خط قرار می گیرد که در حین انجام تعمیرات بیل ، قطار مسافری به منطقه تقلیل سرعت ۱۵ کیلومتر بر ساعت که در حکم احتیاط صادره توسط ایستگاه تشکیلاتی طبس ، ثبت و به رویت و امضای رییس قطار و لکوموتیوران رسیده است نزدیک میشود ، ضمناً محل مربوطه نیز به تابلوهای هشداری (۳۰ و۱۵) مطابق مقررات عمومی سیر و حرکت تجهیز بوده است .
با عبور از قوس و ترانشه محل تقلیل سرعت (شعاع قوس ۲۰۰۰ متر) و مشاهده بیل مکانیکی در داخل خط ، لکوموتیوران اقدام به نواختن سوت اخطار ممتد و ترمز سریع می نماید ، لیکن به لحاظ نزدیک بودن فاصله ، قسمت فوقانی لکوموتیو با بوم بیل مکانیکی که در حال چرخش برای خارج شدن از روی خط بوده است ، برخورد و منجر به واژگون شدن بیل مکانیکی گردیده و با سالن های قطار برخورد می نماید که به دلیل سرعت غیرمجاز قطار و ناپایدار بودن خط در محل ، سالن های دوم و سوم و چهارم واژگون و سالن های ۵ الی ۸ نیز از خط خارج و قطار پس از طی مسافت حدود ۲۲۰ متر از محل برخورد متوقف می گردد .
بر اساس بررسی های انجام گرفته تاکنون ، دو علت مهم در وقوع این سانحه ، انسداد مسیر حرکت قطار مسافری توسط بیل مکانیکی (پس از اتمام عملیات و اعلام آزادسازی مسیر تردد قطار از سوی سرپرست عملیات بهسازی) و همچنین تخطی از سرعت مقرره و تعیین شده مطابق حکم احتیاط می باشد .
ضمناً شناسایی سایر علل و عوامل موثر در وقوع این سانحه در دست بررسی بوده که پس از تحقیقات بیشتر ، نتایج متعاقباً به استحضار خواهد رسید .