ساخت راه فرش قرمزی برای خودروها
یکی از متمایز ترین اقدامات وزارتخانه راه و شهرسازی تهیه و ابلاغ استراتژی های بخش حمل و نقل کشور می باشد که در این خصوص خط مشی تمامی اقدامات با هدف توسعه حمل و نقل همگانی است .
در حالیکه رسالت حمل و نقل همگانی جابه جایی مردم در کم ترین زمان ممکن با آسان ترین روش ممکن است ؛ استفاده از خودروشخصی یکی از آسان ترین روش های ممکن برای جابه جایی شهروندان در محدوده درون شهری و برون شهری ما می باشد . براستی علت چیست ؟!
تعداد زیاد تلفات ناشی از حوادث رانندگی ، بیماری های قلبی و عروقی ناشی از آلودگی هوا ، مشکلات جسمانی ناشی از عدم تحرک ، عدم ارتباط مردم در عرصه های اجتماعی شهر و شکل گیری محلات شهری بی روح و بی هویت ، تخریب محیط زیست و ... تماما برگرفته از سیاست های خودرومحورانه می باشد .
این در حالی ایست که همواره شهروندان را به استفاده از حمل و نقل همگانی سوق می دهیم و نبود فرهنگ حمل و نقل همگانی را بعنوان یکی از علت های بارز مطرح می نماییم . اما باید گفت رفتار مردم برگرفته از سیاست های مدیران ، تصمیم سازان و تصمیم گیران است هر جا درست تصمیم گرفته ایم شهروندان عملکرد مطلوب و مثبتی را از خود بروز داده اند و چنانچه درست تصمیم نگرفته ایم شاهد پیامد و تبعات منفی ناشی از کنش اجتماعی بوده ایم .
توسعه مترو در شهر تهران و استقبال مردم از این نوع شیوه حمل و نقلی نشان از یک تصمیم گیری درست و اصولی و به تبع آن کاهش استفاده از خودرو شخصی است اما یک سوال ایا این امر (توسعه حمل و نقل همگانی) را بعنوان یک راهبرد تاکنون دنبال نموده ایم ؟! طی سالیان گذشته اقدامات زیادی در راستای حل مشکل تردد در معابر درون شهری و برون شهری صورت پذیرفت نظیر آن را می توان در ساخت بزرگراه ها ، کمربندی ها ، پل ها ، تقاطع ، تونل ها دید اما تا امروز نتیجه ای جز رشد و گسترش دامنه ترافیک در محدوده شهری ، حومه ای و بین شهری نداشته است .
می توان گفت با ساخت راه و معبر جدید در شهر در واقع تقاضای جدید برای خودرو ایجاده کرده و در نهایت بر ایجاد ازدحام و ترافیک کمک کرده ایم ، این در حالیست که این اقدامات منجر به کمرنگ شدن اثر اقدامات صحیح اخیر همچون مترو ، اتوبوس های تندرو و صرف بودجه های کلان برای توسعه راه به جای توسعه حمل و نقل همگانی می گردد . در واقع نوع نگاه و برنامه ریزی در خصوص تردد و جابه جایی در شهر طی سالیان گذشته صرفا برتری خودرو بر انسان را نشان می دهد بر همین اساس وجود تعداد زیادی پل عابر پیاده و زیر گذر در معابر شهری نیز تاییدی دیگر بر این مدعاست .
خوشبختانه هم اکنون اقدامات مثبتی در این راستا در حال انجام است ، وزارت راه و شهرسازی بعنوان یکی از وزارتخانه های پیشرو در امر توسعه حمل و نقل همگانی اقداماتی همچون توسعه کمی و کیفی قطار حومه ای بین شهرهای مادر به شهرهای اقماری در زمینه زیرساخت و بهره برداری ، اتصال ایستگاه های راه آهن (خطوط حومه ای) به ایستگاه های مترو ، مکان یابی ایستگاه های راه آهن در داخل شهر با وجود پیچیدگی های خاص از منظر شهرسازی و مهندسی حمل و نقل (در سالیان پیش ساخت ایستگاه راه آهن در داخل شهر اولویت محسوب نمی گردید) و ایجاد یکپارچگی با سایر شیوه های حمل و نقلی درون شهری،برنامه ریزی لازم برای ارتباط کاربری زمین و حمل و نقل همگانی و به نوعی توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی (TOD) و همچنین در این راستا تصویب سند و چارچوب راهنمای توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی در شورایعالی شهرسازی و معماری ، تهیه / بازنگری طرح های جامع شهری با توجه ویژه به حمل و نقل همگانی و برنامه های دیگر را در اولویت های خود قرار داده است .
یکی از متمایز ترین اقدامات این وزارتخانه تهیه و ابلاغ استراتژی های بخش حمل و نقل کشور می باشد که در این خصوص خط مشی تمامی اقدامات با هدف توسعه حمل و نقل همگانی است . در کلام پایانی می توان افزود تا زمانیکه استفاده از خودرو شخصی برای مردم سهل و ارزان باشد نمی توان انتظار تغییر رویه داشت .
مرضیه باریکانی - سرپرست دفتر ارزیابیهای اقتصادی و مدیریت بهرهوری حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی