قانون تشکیل سازمان هواپیمایی کشوری

قانون هواپیمایی کشوری در تاریخ ۲۸ تیر ماه ۱۳۲۸ به تصویب مجلس وقت رسید و اداره کل هواپیمایی کشوری زیر نظر وزارت راه قرار گرفت .

در سال ۱۳۵۳ اداره مذکور تحت عنوان سازمان هواپیمایی کشوری زیر پوشش وزارت جنگ قرار گرفت ، تا این که با به ثمر رسیدن انقلاب شکوهمند اسلامی در تاریخ ۶/۱۲/۱۳۵۷ با تصویب شورای انقلاب ، سازمان از پیکره وزارت جنگ منتزع و به وزارت راه و ترابری ملحق گردید .

ماده ۱- منظور از هواپیما که در این قانون ذکر می‌شود وسیله نقلیه‌ای است که بتواند در نتیجه عکس‌العمل هوا خود را در فضا نگاهدارد .

ماده ۲- این قانون مربوط به هواپیماهای کشوری است و شامل هواپیماهای نظامی نمی‌باشد .

ماده ۳- دولت حق حاکمیت مطلق و انحصاری در فضای بالای آب‌های ساحلی آن را دارا می‌باشد .

ماده ۴- برای ایجاد و توسعه هواپیمایی کشوری دولت مکلف است :

الف- مؤسسات هواپیمایی کشوری را به منظور تأمین نیازمندی‌های حمل‌ونقل داخلی و خارجی مسافر و بار و محمولات پستی تشویق نموده توسعه دهد .

ب- خطوط هوایی داخلی را به نحوی که نقاط مختلفه کشور بتواند از فواید آن بهره‌مند گردد تنظیم و فرودگاه‌های لازم را تأسیس و وسایل مربوط به تأمین بی‌خطری پرواز هواپیماها را فراهم سازد .

ج- به مؤسسات هواپیمایی ایرانی مساعدت نماید تا سرویس‌های هوایی مورد نیاز کشور را به طریق غیرانحصاری تأسیس و دایر کند .

د- به منظور بسط و تقویت روابط اجتماعی و اقتصادی ایران با سایر کشورهای جهان ارتباط هوایی را بر اساس معامله متقابله برقرار نموده و توسعه دهد .

ماده ۵ (اصلاحی ۲۵/۱/۱۳۶۷) - برای اجرای این قانون سازمان مستقلی به نام سازمان هواپیمایی کشوری وابسته به وزارت راه و شهرسازی تأسیس می‌شود . سازمان دارای رییسی است که در عین حال معاون وزیر راه و شهرسازی نیز می‌باشد و به پیشنهاد وزیر راه و شهرسازی و تصویب هیأت دولت برای مدت حداکثر ۳ سال به این سمت منصوب می‌شود ، انتصاب مجدد وی به این سمت به روال فوق بلامانع می‌باشد. سازمان مزبور در انجام وظایف خود از نظر مالی و استخدامی و اداری ، طبق مقررات مربوطه تحت نظر وزیر راه مستقلاً اقدام می‌نماید و سازمان آن به موجب تصویب‌نامه هیأت‌وزیران تعیین می‌شود .

سازمان می‌تواند از محل درآمدهای قانونی خود در قالب بودجه‌های مصوب و در صورت وجود کسری از محل درآمدهای عمومی کشور طبق مقررات استفاده نماید. وظایف عمده سازمان مزبور به قرار زیر می‌باشد :

الف– ایجاد ، توسعه ، بهره‌برداری و نگهداری فرودگاه‌ها و دستگاه‌های ناوبری و مخابراتی ، رادیویی و تلگرافی و تلفنی که مخصوص تنظیم رفت‌وآمد هواپیماها و تأمین بی‌خطری پرواز آنها می‌باشد و به طور کلی هر نوع نظارت و مساعدتی که به منظور پیشرفت هواپیمایی کشوری و تأمین بی‌خطری پرواز لازم باشد .

ب– نظارت در فعالیت هواپیمایی کشوری طبق مقررات مربوط به منظور جلوگیری از وقوع مخاطرات و رقابت‌های مضره بین متصدیان حمل‌ونقل هوایی و حفظ مصالح عمومی .

ج– تربیت متخصصین فنی هواپیمایی کشوری با هماهنگی دستگاه‌های ذی‌ربط .

د– اهتمام در پیشرفت و توسعه هواپیمایی کشوری و تشویق صنایع مربوط .

هـ – مطالعات و تحقیقات علمی و فنی در مسائل مربوط به هواپیمایی کشوری و ایجاد تسهیلات و تشویق افراد و مؤسسات صلاحیت‌دار به انجام این امور و تهیه موجبات آن .

و– تهیه طرح موافقتنامه و قراردادهای هواپیمایی با دول خارجی که طبق مقررات به وسیله دولت تقدیم مجلس شورای اسلامی می‌شود .

تبصره ۱ - سازمان هواپیمایی کشوری مجاز است در زمینه‌های ایجاد و نگهداری و اداره فرودگاه‌ها رأساً و یا با مشارکت بخش‌های دولتی ، تعاونی و خصوصی با رعایت اصل ۴۴ قانون اساسی مبادرت به تأسیس شرکت بنماید .

تبصره ۲- اساسنامه‌ها و آیین‌نامه‌های اجرایی این ماده حداکثر ظرف مدت شش ماه توسط سازمان هواپیمایی کشوری تهیه و از طریق وزارت راه و شهرسازی جهت تصویب به هیأت‌وزیران تسلیم خواهد شد .